Δράσεις κατά της σχολικής βίας

Ενημερωτική επιστολή α) για τα θέματα ενδοσχολικής βίας και σχολικού εκφοβισμού και β) για τη λειτουργία του θεσμού των Ο.Δ.Π. και τις δράσεις για την Πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού στην οικεία σχολική μονάδα.

 Α. Στα πλαίσια της προσπάθειας του Υπουργείου Παιδείας να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς α) να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν τα φαινόμενα της ενδοσχολικής βίας και β) να αναλάβουν δράσεις με στόχο την πρόληψη αυτών των φαινόμενων έχει συστήσει Πανελλήνιο Δίκτυο για τα θέματα Πρόληψης και Αντιμετώπισης φαινόμενων της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού και έχει ζητήσει από κάθε σχολείο να συγκροτήσει Ομάδα Δράσεων Πρόληψης (Ο.Δ.Π), η οποία θα αποτελείται από δύο εκπαιδευτικούς ως Υπεύθυνους για τα θέματα της Σχολικής Βίας. Στο σχολείο μας από τις 8 / 5 / 2014 (Πράξη 35η του Συλλόγου Διδασκόντων) μέλη της Ο.Δ.Π. είναι ο Διευθυντής του σχολείου, κ. Βαλάσης Ν. (ΠΕ 11), η κα. Κουτρούλα Ε. (ΠΕ 02) και η κα. Σοφιανού Μαρία (ΠΕ 15).

Τι ορίζεται ενδοσχολική βία (school bullying);

Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση» (victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.

Συχνά το «ισχυρότερο» παιδί αντλεί από την πράξη του κάποιο όφελος, όπως ευχαρίστηση, κύρος, υλικά αποκτήματα, ενώ το «αδύναμο» παιδί δεν μπορεί να προστατέψει με ουσιαστικό και αποτελεσματικό τρόπο τον εαυτό του.

Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι και ομαδικό φαινόμενο, καθώς δεν αφορά μόνο τους μαθητές που εκφοβίζουν και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την ύπαρξή του, δηλαδή τους παρατηρητές, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε ενήλικες.

Δεν ορίζεται ως «bullying» η επιθετική συμπεριφορά μεταξύ δύο συμμαθητών, εφόσον ο καθένας από τους δύο μπορεί να αντιδράσει και να προστατεύσει τον εαυτό του, έστω και αν η προσπάθεια επίλυσης των διαφορών μεταξύ τους καταλήγει σε βίαιο τρόπο συμπεριφοράς (π.χ. σύγκρουση, συμπλοκή, λεκτικοί διαξιφισμοί).

Αντιμετώπιση

Παρακάτω παραθέτουμε μερικά βήματα για την αντιμετώπιση των περιστατικών από τους Γονείς:

Γονείς παιδιού που εκφοβίζεται:

  • Συνεργαστείτε στενά με τους εκπαιδευτικούς και τη Διεύθυνση του σχολείου, ώστε να πληροφορηθείτε για την έκταση και τη σοβαρότητα του περιστατικού καθώς επίσης και να συνεργαστείτε μαζί μας, ώστε να το αντιμετωπίσουμε έγκαιρα και αποτελεσματικά.
  • Παρακολουθείτε την εξέλιξη της κατάστασης και γενικότερα την υγεία του παιδιού σας.
  • Παρατηρείστε αν το παιδί σας παραπονιέται για μεγάλο χρονικό διάστημα ότι έχει σωματικούς πόνους, δυσκολίες στον ύπνο ή αν αρνείται επίμονα να πάει στο σχολείο και ενημερώστε μας.
  • Προσπαθήστε να το απαλλάξετε από αισθήματα ντροπής και ενοχής που τυχόν νιώθει.
  • Παρέχετε στο παιδί σας υποστήριξη και ασφάλεια, χωρίς να το κατακρίνετε.
  • Ακούστε προσεκτικά τι έχει να σας πει το παιδί σας για τα συναισθήματά και τις ανάγκες του.
  • Ενισχύστε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας με θετικά σχόλια και επιβράβευση των δυνατοτήτων και των ικανοτήτων του.
  • Γνωρίστε τους φίλους του παιδιού σας.

Γονείς παιδιού που εκφοβίζει:

  • Συζητήστε με τον Διευθυντή του σχολείου για το περιστατικό εκφοβισμού που προκλήθηκε από το παιδί σας.
  • Συνεργαστείτε με το σχολείο για την αντιμετώπιση του προβλήματος του παιδιού σας σχετικά με την επαναλαμβανόμενη βίαιη συμπεριφορά που εκδηλώνει.
  • Συνεργαστείτε με τον Διευθυντή και τους εκπαιδευτικούς του παιδιού σας για την εφαρμογή των κανόνων, των συνεπειών και την πρόληψη τέτοιων συμπεριφορών.
  • Παρακολουθήστε την εξέλιξη της κατάστασης και συνεργαστείτε στενά με το σχολείο.
  • Παρατηρήστε αν το παιδί σας εμπλέκεται συχνά σε καβγάδες ή εκδηλώνει εκφοβιστική συμπεριφορά και με τα παιδιά της γειτονιάς ή και με εσάς στο σπίτι. Μιλήστε γι’ αυτά στο Διευθυντή και τον υπεύθυνο του τμήματος και συνεργαστείτε μαζί τους.
  • Γνωρίστε τους φίλους του παιδιού σας.

Β1.  Ρόλος των Ο.Δ.Π.

  • Προσπαθούμε να χτίσουμε σχέση εμπιστοσύνης με τους μαθητές και τους ενθαρρύνουμε να μιλούν για όσα τους απασχολούν. Φροντίζουμε να απαλλάξουμε τους μαθητές που εκφοβίζονται από την ενοχή ή τον φόβο που νιώθουν για αυτό που βιώνουν.
  • Συνεργαζόμαστε με τη Διεύθυνση του σχολείου για την επίλυση φαινόμενων σχολικού εκφοβισμού.
  • Συνεργαζόμαστε στενά με όλους τους εκπαιδευτικούς που εντοπίζουν προβληματικές και επιθετικές συμπεριφορές μαθητών.
  • Όπου κρίνουμε απαραίτητο, επεμβαίνουμε με συλλογικές δράσεις μέσα στο τμήμα (π.χ. παιχνίδι ρόλων), με κατ’ ιδίαν συζητήσεις με τους μαθητές και τους γονείς τους και με τη μέθοδο της σχολικής διαμεσολάβησης, μέσω της οποίας τα παιδιά επιλύουν τις διαφορές τους παρουσία διαιτησίας.
  • Κάθε χρόνο προετοιμάζουμε δράσεις με στόχους α) την ευαισθητοποίηση όσων μένουν αμέτοχοι ή συναινούν με την αποδοχή ή τη σιωπή τους σε φαινόμενα εκφοβισμού, β) την ενθάρρυνση όσων εκφοβίζονται και την ανάδειξη υγιών τρόπων να αντιμετωπίσουν τα παιδιά που τους εκφοβίζουν και γ) την συνειδητοποίηση όσων εκφοβίζουν πως αυτή η συμπεριφορά δεν είναι τρόπος επικοινωνίας ή «απλά πλάκα» ή «ένα εισιτήριο αποδοχής από τους άλλους».

Β2. Δράσεις της Ο.Δ.Π. στην οικεία σχολική μονάδα. Στον παρόντα ιστότοπο μπορείτε να ενημερωθείτε για τις προηγούμενες δράσεις μας.

 Σας καλούμε να συνεργαστείτε μαζί μας, ώστε το σχολείο μας να αποτελέσει στήριγμα στην ομαλή προσαρμογή του παιδιού σας στην κοινωνία.

 Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων.

 

Τα μέλη της Ο.Δ.Π.
Κουτρούλα Ελένη
Σοφιανού Μαρία
Ο Διευθυντής της Σχολικής Μονάδας
Βαλάσης Νικόλαος